Aleksandra Patalas studiowała muzykologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a następnie na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tam ukończyła studia magisterskie (1990), uzyskała tytuł doktora (1999) i habilitację (2011). Pogłębiała wiedzę muzykologiczną w trakcie stypendiów w Royal Holloway and Bedford New College, University of London (1993), na uniwersytetach w Ferrarze (1995), La Sapienza w Rzymie. Od 1994 roku zatrudniona w Katedrze/Instytucie Muzykologii UJ na stanowiskach: starszego referenta technicznego (1994), asystenta (1995), adiunkta (2000), profesora UJ (2019). W latach 2012–2020 pełniła funkcję dyrektora Instytutu Muzykologii UJ.
Zainteresowania naukowe: Historia kultury muzycznej XVI-XVIII wieku, w szczególności: polsko-włoskie i polsko-niemieckie kontakty muzyczne, muzyka w środowisku kościelnym i klasztornym; teoria muzyki XVI-XVIII wieku; edytorstwo muzyczne.